Televisieserie: Labyrint
Labyrint was een documentair televisieprogramma van de VPRO en de NTR, waarin nieuw en opzienbarend wetenschappelijk onderzoek centraal stond.
Ik werkte vier jaar als redacteur voor dit programma en maakte uitzendingen over bijna elk denkbaar wetenschapsgebied. Zo maakte ik medische en biologische afleveringen over o.a. kraambedpsychose, genetica, smaak, coma, veroudering en de biologische klok, maar ook technische afleveringen over zwermdynamica, robotica, aerodynamica en het natuurkundige begrip tijd.
Labyrint werd tussen 2010 en 2013 wekelijks uitgezonden op Nederland 2. Het programma maakte ruim 100 afleveringen. In de uitzendingen kwamen wetenschappers aan bod, maar ook persoonlijke verhalen van patiënten of onderzoeksobjecten. De eindredactie was in handen van Rob van Hattum en Marcia van Woensel.
Walging, de vergeten emotie
Emoties als angst en boosheid zijn wetenschappelijk grondig onderzocht, maar walging nauwelijks. Deze emotie was lange tijd een ondergeschoven kindje in de psychologie. De wetenschap volstond met de tautologische redenering 'we walgen van zaken die we walgelijk vinden'. Sinds kort is er veel aandacht voor deze emotie. Gelukkig, want walging beïnvloedt ons doen, laten en denken. Walging blijkt aan de basis te liggen van verschillende psychologische stoornissen en verklaart heftige homofobische reacties of extreme reacties op pedofielen. Inzicht is dus van belang. Waarom walgen we? Waarvan? En waarom verschilt dit zo per persoon en per cultuur?
Uitgezonden: 13/10/2013
Regie: Saskia van Leeuwen
Research: Wiesje Kuijpers
De dimensie tijd
‘Leven in het nu’ is onmogelijk. Onze hersenen hebben namelijk tijd nodig om informatie te verwerken. In het lab is deze vertraging te meten. Daar blijkt ook hoe onze hersenen ons een illusie verkopen. Een tijdcentrum in ons brein lijkt niet te bestaan en toch kunnen we tijd waarnemen. Niet alleen onze tijdsperceptie, maar ook tijd zelf heeft merkwaardige eigenschappen. In onze wereld beweegt het één richting op, maar voor de kleinste deeltjes geldt dat misschien niet. Labyrint duikt in de tijd.
Uitgezonden: 8/12/2013
Regie: Saskia van Leeuwen
Research: Wiesje Kuijpers
Het Ontstoken Brein
Freud is niet meer van deze tijd. De huidige benadering van psychiatrische aandoeningen is te simpel, stellen onderzoekers. Zij zoeken nu naar een biologische basis van deze aandoeningen. In het lichaam dus en niet in de geest. 'We moeten kijken naar het immuunsysteem als oorzaak', zegt prof. dr. Hemmo Drexhage. Door overactieve afweercellen lijken hersenen van psychiatrisch patiënten namelijk 'ontstoken' te zijn. Patiënten die lijden aan schizofrenie of manische depressiviteit hebben opvallend vaak een schildklierafwijking of andere auto-immuunaandoening. Voor Immunoloog Hemmo Drexhage (Erasmus MC) aanleiding om de relatie tussen het immuunsysteem en psychiatrische aandoeningen te onderzoeken. Ook in deze aflevering: 'Ik was God en mijn baby was Jezus', vertelt een vrouw in de uitzending over haar kraambedpsychose, een ziekte die vrouwen treft in de periode na de geboorte van hun kind. Psychiater Veerle Bergink (Erasmus MC) onderzoekt deze ziekte en promoveert eind oktober op haar onderzoek.
Uitgezonden: 8/11/2012
Regie: Karin Schagen
Research: Wiesje Kuijpers
De man zonder ritme
Darwin beschouwde muziek als een van de grootste raadsels van de mens. Heeft muziek een evolutionair nut of is het een toevallig bijproduct van andere eigenschappen? Psycholoog Isabelle Peretz werd wereldberoemd met haar onderzoek naar amusia, het ontbreken van gevoel voor muziek. Peretz is ervan overtuigd dat muziek niet zomaar een bijproduct is. Labyrint over amusia en muziek als waardevol instrument bij hersenonderzoek.
Uitgezonden: 14/12/2011
Regie: Olaf Oudheusden
Research: Wiesje Kuijpers