Documentaire: Ubiquity
What does it take to disconnect?
‘Ubiquity’ is een film die stralingsleed, elektrosmog, wifistress of hoe je het wil noemen, met overtuiging op de kaart zet, en veel vragen oproept’ – ★★★★, Trouw
‘Hoewel de invalshoek van Ubiquity nieuwswaardig is, is de uitvoering vooral kunstzinnig en origineel.’ – Algemeen Dagblad
Ubiquity ging in april 2018 in première op het prestigieuze Hot Docs Canadian International Documentary Festival in Toronto. Het is een film van Bregtje van der Haak en werd geproduceerd door BALDR film. Voor de research en productie reisde ik naar Zweden, de VS en door Nederland op zoek naar aansprekende hoofdpersonen.
Foto: Still uit film, gedraaid met analoge 16 MM camera (© Jean Counet)
Het internet sluit zich steeds verder om ons heen, met het doel uiteindelijk iedereen, overal altijd te kunnen bereiken. Maar sommige mensen verdragen de straling van de draadloze netwerken niet en voelen de onzichtbare pulsen in hun lichaam. Zijn zij de kanaries in de kolenmijn?
De Zweedse ingenieur Per Segerbäck stond eind jaren tachtig aan de wieg van de smartphone bij Ericsson. Het was een optimistische tijd, waarin briljante ingenieurs veel uitvindingen deden en niets dan goeds verwachtten van de digitale toekomst. Inmiddels leeft Per al achttien jaar in het bos, omdat hij ziek werd van de straling van de nieuwe apparaten. Hij kan nu alleen nog gefilmd worden met een ouderwetse Bolex camera, die met de hand wordt aangezwengeld. Zijn lichaam verdraagt de straling van een digitale camera niet. Ook Asaka in Japan en Anouk in Nederland hebben last van de elektromagnetische straling van het onzichtbare web, dat zich steeds verder om ons heen sluit.
Internetgiganten (Facebook/Google) en telefoonproviders willen het wereldwijde web van digitale netwerken volledig dekkend maken, zodat we altijd en overal met het internet verbonden zijn. Maar sommige mensen zijn overgevoelig voor de elektromagnetische straling van dit web. Ze voelen de pulsen van wifi-routers, smartphones en zendmasten in hun lichaam. Daardoor worden ze gedwongen om de draadloze wereld te ontvluchten. Is er nog plek voor hen op deze planeet, als straks echt alles en iedereen door een draadloos web verbonden wordt? En zijn zij misschien de kanaries in de kolenmijn, die ons wijzen op de onzichtbare netwerken om ons heen?
In Ubiquity laat regisseur Bregtje van der Haak het leven zien van drie ballingen van de draadloze wereld. Ze toont ons een ander perspectief dan de verrukkelijke beelden in reclames voor smartphones en slimme apparaten. Hoe ziet de wereld eruit door de ogen van deze elektrogevoeligen? Hoe klinken de onzichtbare pulsen in hun oren? Waar vinden zij nog een veilige plek nu het wereldwijde web van zendmasten zich sluit? En zijn zij misschien wel onze sensoren in deze stralende nieuwe tijd? In de documentaire Ubiquity wordt elektrische straling pijnlijk hoorbaar en voelbaar.
Regie | Bregtje van der Haak |
Producent | BALDR Film: Katja Draaijer en Frank Hoeve |
Camera | Jean Counet, Maasja Ooms |
Geluid | Rik Meier (Sam Huisman, Tim van Peppen, Mark Wessner) |
Research | Wiesje Kuijpers |
Montage | Xander Nijsten |
Muziek | Juho Nurmela |
Impact producer | Janina Pigaht |
Co-producent | Clin d’oeil films: Hanne Phlypo |